‘Leun niet op je gevoel’

‘Goed leven gaat om in verbinding zijn’

REDMAR SMIT – Dit jaar zijn Jan-Willem en Joke Grievink 50 jaar getrouwd. In al die jaren leerden ze ontzettend veel over wat een christelijk huwelijk inhoudt. Ze verdiepten zich verder in dit onderwerp. Ze willen niets liever dan die ervaringen delen en echtparen helpen hun huwelijk weer te laten bloeien. Want, zo stellen ze: ‘Het huwelijk is een werkplaats. Het gaat niet vanzelf.’

Jan-Willem en Joke kenden elkaar van de kerk. ‘Joke was het vriendinnetje van mijn zusje’, begint Jan-Willem te vertellen. ‘Door de jaren heen leerden we elkaar steeds beter kennen. Zo groeide er langzaam iets moois.’
‘Ja, op de jeugdkring leerden we elkaar pas goed kennen’, vult Joke aan. ‘We deden samen jeugdwerk. Jan-Willem was meer van de inhoud, ik zorgde voor de koffie, frisdrank en koekjes.’

Huwelijkstoerusting
2 jaar later stapten Jan-Willem en Joke in het huwelijksbootje. Joke: ‘Voordat we gingen trouwen, hebben we samen veel gelezen. We wilden onderzoeken hoe God het huwelijk bedoeld had. Zelf heb ik daarin niet zo’n goed voorbeeld gehad, dus ik wilde het graag anders doen. Maar we lazen ook over hoe je kinderen moest opvoeden en praatten over hoe we dat samen wilden doen. Dat was voor ons heel waardevol. Daarna is het belangrijk dat je leert uitvoeren wat je aan kennis hebt opgedaan.’

Na 1,5 jaar huwelijk wordt het echtpaar al gevraagd om huwelijkstoerusting te geven aan stellen die gaan trouwen. Jan-Willem: ‘Inmiddels begeleiden we tientallen jaren stellen, nu vooral echtparen die zijn vastgelopen. Onze jarenlange ervaring in ons eigen huwelijk en het begeleiden van andere stellen heeft geleid tot het schrijven van een boek: Werkplaats Huwelijk. Want dat is het huwelijk. Het gaat niet vanzelf. Een huwelijk is hard werken. Met dankbaarheid kunnen we zeggen dat bijna alle stellen die bij ons kwamen het hebben gered.’

Bijbelse principes
Jan-Willem en Joke zien dat echtparen zich bijna altijd door hun gevoel laten leiden. Jan-Willem: ‘Dan komen ze bij ons en dan voelt er van alles niet meer fijn. Ze denken dan dat dat gevoel de waarheid is. We zeggen dan: “Leun daar niet op.” Natuurlijk, je wordt verliefd door je gevoel, maar trouwen heeft niks met gevoel te maken. Het heeft te maken met keuzes. We leven in een samenleving waarin het gevoel ontzettend belangrijk is geworden. In mijn tijd van militaire dienst was ik piloot. Ik was jong en ik dacht ook wel op gevoel te kunnen vliegen, zonder instrumenten. Op een gegeven moment vlogen we boven de wolken en gooide de instructeur een doek over mijn instrumentenpaneel. Dat ging niet lang goed. De les die ik leerde, was dat ik niet op mijn gevoel moest vertrouwen, maar op mijn instrumenten. Als christenen hebben we ook instrumenten gekregen: de principes van God. Daarnaast woont ook Gods Geest in ons. Je kunt God vertrouwen en Zijn instrumenten zijn betrouwbaarder dan ons gevoel. Aan christen-echtparen vragen we daarom altijd wie het belangrijkste in hun leven is. Is God dat? En mag Hij ook Heere zijn over jouw gevoel? En zou je vandaaruit nog eens naar je partner willen kijken en het gesprek met elkaar willen aangaan? In de Bijbel gaat het bijna altijd over de Agape-liefde. Dat is de liefde die ervoor kiest om het goede te zoeken voor de ander. Een van Zijn grondprincipes is om de ander uitnemender te achten dan jezelf. Dat is heel moeilijk, zeker als het huwelijk onder spanning staat. Maar daar begint het wel.’

Los van ouders
Een ander principe is “2 kijven, 2 schuld”. ‘Stel dat 5% van de schuld bij jou ligt en 95% bij de ander, dan is God zo dat Hij bij jou begint’, legt Jan-Willem uit. ‘Wat kun jij met die 5% doen? Niet: wat moet er veranderen bij de ander? Nee, wat mag God veranderen bij jou? Die vraag is vaak de sleutel tot de oplossing.’ ‘Daarnaast is er nog iets’, vult Joke aan. ‘In de Bijbel staat dat een man zijn vader en moeder moet verlaten. Het is vaak zo dat ouders zich graag bemoeien met het huwelijk van hun kinderen of met de opvoeding. Dat begint vaak onschuldig, maar het wordt steeds erger. Dan krijg je verwijten als: “Jij bent met je moeder getrouwd.” Als je vragen hebt, mogen ze je antwoord geven. Verder mogen ze vooral van jullie genieten.’
Jan-Willem: ‘Het gaat dus om de figuurlijke afstand. Eigenlijk moet je lezen dat een man de bemoeienis van zijn ouders moet verlaten. Ik ben zelf helaas een voorbeeld van iemand die dat niet heeft gedaan. Tot groot verdriet van Joke.’

Oefening
Tijdens de huwelijksconferenties doen Jan-Willem en Joke altijd een oefening. Jan Willem: ‘Schrijf nou eens 10 dingen op waarvoor je dankbaar bent in je partner. Als dat moeilijk is, roep ik ze op om terug te gaan naar het verleden. Waarom ben je verliefd op hem of haar geworden? Waarom was hij of zij mooi? Als ze dat hebben gedaan, vragen we ze om daar God hardop voor te danken. Je zegt het in de eerste plaats tegen God. Want: God is niet alleen je Vader, maar ook je Schoonvader. Hij heeft namelijk Zijn kostbare zoon of dochter aan jou gegeven. Vertel God maar waarom je blij bent met hem of haar. Daarnaast hoort de partner vaak dingen die hij of zij al 10 jaar niet meer heeft gehoord. Dat alleen doet al zoveel. Het wordt ineens weer intiem. Meestal vloeien er dan tranen.’

Etalage
Met hart en ziel zetten Jan-Willem en Joke zich in om huwelijken te redden of te verstevigen. En dat is niet voor niks. ‘Jezus zegt dat mensen niet mogen scheiden wat God verbonden heeft. Vanaf het moment dat een stel getrouwd is, zegt God: “En nu is het ook Mijn verbond.” Daarom is de verticale lijn naar boven zo belangrijk. We zeggen ook vaak als we met stellen bidden: “God, eigenlijk is het ook een beetje Uw probleem.” God heeft er veel meer belang bij dat een huwelijk slaagt dan wij. Waarom? Omdat onze huwelijken een taal spreken. Ze zijn een soort etalage; het weerspiegelt Christus en de gemeente. Maar de duivel zal er alles aan doen om die etalage te besmeuren. Wees je daar bewust van! Mensen kijken naar jullie huwelijk en zien zo iets van Christus. God is trouw, en wij moeten als Zijn kinderen ook trouw zijn. Uiteindelijk is ons huwelijk ook een voorproefje van de eeuwigheid bij Hem.’